Bs Dương Chí Lực - Khoa Ngoại TH

Cũng chính vì mong muốn can thiệp xâm nhập ngày càng tối thiểu cho nên ngày càng có nhiều phương pháp cũng như phương tiện phẫu thuật được phát minh hoặc được cải tiến, trong đó việc hạn chế một cách tối đa số lỗ trocar trên cơ thể người bệnh đã và đang được nhiều phẫu thuật viên ở nhiều cơ sở y tế áp dụng. Ví dụ như: PTNS cắt ruột thừa viêm 2 trocar (thông thường là 3 trocar), PTNS cắt túi mật 3 trocar (thông thường là 4 trocar), hoặc khâu lỗ thủng dạ dày 2 trocar (thông thường là 3 trocar) …. Và điều này cũng chính là nguyên nhân gây nhiều tranh cãi giữa các chuyên gia y tế, các học giả về mặt lợi và mặt không có lợi của nó. Bởi lẽ, bên cạnh sự điêu luyện về thao tác kỹ thuật kết hợp với bề dày kinh nghiệm của các bậc đàn anh, thì vẫn còn đâu đó có sự lạm dụng về kỹ thuật, cố gắng đến mức chưa thật sự cần thiết và nặng tính trình diễn.

Trong trường hợp này, khi đã bớt đi 01 trocar ví như bớt đi một cánh tay trợ thủ đắc lực, lúc này các phẫu thuật viên thường phải cố gắng sử dụng hết mọi kỹ năng đã được trau dồi, khổ luyện để đạt đến đích cuối cùng là hoàn thành ca mổ, phẫu thuật viên sẽ vất vả hơn tùy theo mức độ khó hay dễ, tất nhiên là nguy cơ sẽ cao hơn và thời gian sẽ kéo dài hơn (các nghiên cứu đều cũng  đã thể hiện điều này), khi đó thời gian thoát mê của người bệnh sẽ chậm hơn, ống nội khí quản đặt lâu hơn, tổng lượng khí CO2 sử dụng sẽ nhiều hơn, và tất nhiên là sẽ không tốt hơn cho người bệnh. Đó là chưa kể đến những hậu quả khác mà người bệnh phải gánh chịu do độ “khó” của ca phẫu thuật tạo nên.

Lúc này tôi liên tưởng phẫu thuật viên như một võ sỹ đấm bốc, vì thấy đối thủ có vẻ “dưới cơ”, nên khi thượng đài anh ta đã “chấp” đối thủ 1 cánh tay (trocar). Kết quả nếu anh ta thắng: chẳng có gì đáng bàn cả, đôi khi lại bị chê trách vì đã xem thường đối thủ; Còn nếu anh ta thua: chỉ còn nước … treo găng mà thôi!

Có nghiên cứu cho kết quả là mức độ hài lòng của bệnh nhân tăng lên khi phẫu thuật cắt túi mật 3 trocar, hoặc phẫu thuật cắt ruột thừa 2 trocar. Đúng như vậy, người bệnh bao giờ cũng hài lòng khi cuộc phẫu thuật thành công, và có thể họ sẽ ca ngợi bạn, nhưng họ cũng sẽ không bao giờ “chê” khi bạn phẫu thuật với nhiều trocar hơn!

Như ta đã biết, phẫu thuật là phương pháp điều trị can thiệp trực tiếp hoặc gián tiếp nhằm mục đích: loại bỏ các nguyên nhân gây bệnh, cũng như sửa chữa và điều chỉnh các rối loạn về giải phẫu liên quan đến chức năng sinh lý. Trong phẫu thuật có hai yêu cầu chính: thứ nhất là phải đạt được mục đích ở mức độ cao nhất có thể; Thứ hai là phải an toàn cho người bệnh. Còn lại yêu cầu về thẩm mỹ chỉ vào hàng thứ yếu, chỉ được đề cập đến khi hai yêu cầu trên gần như chắc chắn được đảm bảo.

Trong thực tế, những phẫu thuật viên càng lão luyện thì họ lại càng thận trọng cho dù trước những ca phẫu thuật nhỏ, vì họ hiểu rằng: khi đã dùng dao kéo để can thiệp vào bên trong cơ thể người bệnh thì không có không có cái gì gọi là “đảm bảo” hay “đơn giản” cả, khi xẻ một ổ áp-xe nhỏ hoặc tiêm một mũi thuốc lidocain gây tê vẫn có thể xảy ra tai biến chết người.

Còn người bệnh thì lúc nào cũng vậy, mỗi khi bước vào một cuộc phẫu thuật, họ họ luôn mong ước rằng mọi cái đều suông sẻ để khi tỉnh dậy họ chợt nhận ra rằng: cuộc mổ đã kết thúc, bệnh đã được chữa và ta hãy  … còn sống! Còn thẩm mỹ? được thì tốt, không được cũng chẳng sao. Mà khi phẫu thuật, nếu nhiều hơn 1 lỗ trocar 5mm cũng không liên quan gì đến vấn đề thẫm mỹ, không có sự khác nhau về mức độ đau sau mổ, thời gian nằm viện như nhau, nhưng lại làm cho phẫu thuật viên thao tác dễ dàng hơn, độ an toàn cao hơn, thời gian nhanh hơn, và tâm lý của cả ê-kíp phẫu thuật cũng cảm thấy thoải mái và an tâm hơn.

Như vậy, các phẫu thuật viên sẽ có thắc mắc rằng: vậy thì nên sử dụng bao nhiêu trocar là được? Câu trả lời đang ở chính các bạn, có nghĩa là bạn phải bố trí số lượng và vị trí trocar sao cho thuận lợi nhất nhất để thao tác, đương nhiên cần bám sát những nguyên tắc căn bản nhất của phẫu thuật nội soi đối với từng loại bệnh … và đừng bao giờ cố gắng ngoài khả năng của mình. Để làm được điều này, các phẫu thuật viên trẻ nên biết được tay nghề của mình đang ở đâu, mình đang làm gì và sẽ phải làm gì.

Bằng tâm huyết và trách nhiệm của một người làm công tác phẫu thuật ngoại khoa, tôi muốn gửi đến các phẫu thuật viên trẻ những lời lấy tận tâm can: Ở trên đời không có gì lại không xảy ra, hãy cẩn trọng đến mức tối đa mà bạn có thể, hãy vứt bỏ mọi sỹ diện xuống bồn rửa tay trước khi bước vào phòng mổ; Vì chỉ có như vậy mình mới có thể dứt bỏ được những ưu tư, trăn trở đời thường, để chỉ biết thi hành và hoàn thành nhiệm vụ.

Hãy đem đến cho nhau những ngày tháng êm đềm ngập tràn tình yêu thương, hãy cùng nhau sẻ chia và nâng niu cuộc sống, hãy để những nụ cười luôn rạng rỡ trên môi, và để những cánh hoa không thể úa tàn mãi lưu hương trong trái tim của những người thầy thuốc.