Bs Nguyễn Tuấn Long-Khoa Nội tim mạch
Ca lâm sàng: Bệnh nhân nam 64 tuổi được chẩn đoán thông liên nhĩ. Kết quả siêu âm trước can thiệp, bệnh nhân có thông liên nhĩ kích thước lỗ 26mm, có dãn thất phải, hở vừa van 3 lá, áp lực động mạch phổi tâm thu 40mmHg, kèm theo mức độ hở nhẹ van 2 lá (1/4). Bênh nhân dược can thiệp bít lỗ thông liên nhĩ với dù kích thước 32mm. Sau 1 tháng tái khám, biểu hiện lâm sàng bệnh nhân ổn định, siêu âm kiểm tra ghi nhân dù thông liên nhĩ ở vị trí tốt, không có biểu hiện cánh dù chạm các cấu trúc xung quanh, tuy nhiên, mức độ hở 2 lá tăng lên mức độ 3/4.
Bàn luận: Sau khi thông liên nhĩ được bít, tình trạng quá tải thể tích ở tuần hoàn phổi được cải thiện, tuy nhiên, sự tăng gánh thất trái sẽ làm cho mức độ hở hai lá trở nên nặng hơn. Theo nghiên cứu của Yoichi Takaya và cộng sự công bố năm 2015 trên 288 bệnh nhân được can thiệp bít thông liên nhĩ, 1 tháng sau khi được can thiệp, tình trạng hở van hai lá cải thiện ở 3 bệnh nhân, 253 bệnh nhân không thay đổi, tuy nhiên, có đến 32 trường hợp tình trạng hở trở nên nặng hơn. Trong theo dõi 24 tháng tiếp theo, các bệnh nhân có hở van hai lá nặng lên không thấy xuất hiện các biến cố tim mạch, cũng như sự khác biệt về thời gian sống ở giữa 3 nhóm bệnh nhân (hở nặng hơn, hở cải thiện, không thay đổi) (p=0.335). Thậm chí đối với những BN có mức độ hở hai lá nặng hơn, chức năng tim đánh giá theo thang điểm NYHA cũng cải thiện sau can thiệp, và không có trường hợp nào xấu đi. Phân tích hồi quy đa biến cho thấy mức độ hở hai lá nặng lên liên quan độc lập với tuổi và giới nữ. Mức độ giãn vòng van sau can thiệp ở những bệnh nhân có mức độ hở nặng hơn là lớn hơn so với 2 nhóm bệnh nhân còn lại. Nghiên cứu đưa ra kết luận, mức độ hở hai lá nặng hơn xuất hiện ở một số ít bệnh nhân trưởng thành được can thiệp bít thông liên nhĩ, tuy nhiên, nó không ảnh hưởng đến các biến chứng sau can thiệp. Nguyên nhân của sự tăng cường độ hở hai lá có liên quan đến sự thây đổi cấu trúc của vòng van, đặc biệt ở những bệnh nhân nữ lớn tuổi.
Hình 1: Mình họa cơ chế bệnh sinh của khởi phát hoặc tăng mức độ hở hai lá sau khi bít thông liên nhĩ. Trước phẫu thuật (A), vách liên thất cuối tâm trương lệch sang trái với tình trạng hở 3 lá. Sau phẫu thuật (B), vách liên thất lệch sang phải cuối tâm trương với tình trạng hở 2 lá. (TV: van 3 lá; MV: van 2 lá; ASD: thông liên nhĩ)

Đọc thêm...