Bs Lê Thị Hậu - 

Viêm khớp dạng thấp là gì?

Viêm khớp dạng thấp là tình trạng viêm tự miễn mạn tính, khởi phát ở mọi lứa tuổi nhưng thường từ 40-50 tuổi và tỷ lệ mắc ở phụ nữ gấp 3 lần nam giới; ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống bệnh nhân và có thể gây tàn tật vĩnh viễn.

Viêm khớp dạng thấp là một trong những nguyên nhân phổ biến ra tình trạng thương tật, tỷ lệ khuyết tật lao động tăng theo độ tuổi và thời gian mắc bệnh.

Viêm khớp dạng thấp không chỉ gây đau, viêm ở các khớp mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Chẩn đoán, bắt đầu điều trị sớm và chăm sóc đa phương diện góp phần cải thiện đáng kể tiên lượng lâu dài cho nhóm bệnh nhân này. Tuy nhiên, bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp thường hiện diện những bệnh lý đi kèm khác, điều này làm phức tạp quá trình quản lý lâm sàng.

Các tình trạng vùng hàm mặt liên quan đến viêm khớp dạng thấp cần phải lưu ý để có sự hỗ trợ điều trị từ các bác sĩ nha khoa như: bệnh nha chu, rối loạn khớp thái dương hàm, rối loạn chức năng tuyến nước bọt…. Bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin thường gặp về sức khoẻ răng miệng ở bệnh nhận viêm khớp dạng thấp.

Viêm khớp dạng thấp có ảnh hưởng đến răng của bạn?

Việc mất xương liên quan đến quá trình sinh bệnh và điều trị viêm khớp dạng thấp gây ra nhiều vấn đến sức khoẻ răng miệng của bạn.

1. Bệnh nha chu

Đây là tình trạng viêm mạn tính được gây ra bởi vi khuẩn hoặc các vi sinh vật khác bám trên bề mặt răng và các túi xung quanh răng. Viêm khớp dạng thấp làm tăng quá trình phá mô giàu collagen dẫn đến dễ phát triển các bệnh nha chu hoặc làm nặng hơn tình trạng bệnh sẵn có.

Trong viêm khớp dạng thấp, sự phá huỷ mô có thể diễn ra tại:

• Xương
• Sụn
• ô xung quanh chân răng

Trong bệnh nha chu, sự tổn thương mô có thể xảy ra ở:

• Xương ổ răng
• Dây chằng nha chu
• Nướu

2. Các vấn đề về khớp thái dương hàm

Rối loạn chức năng khớp thái dương hàm là một vấn đề thường gặp ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.

Khớp thái dương hàm được sử dụng hơn 2000 lần mỗi ngày để nhai và nói. Khoảng từ 5-86% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp không được thoải mái với khớp này.

Một nghiên cứu cho thấy:

• Khoảng 45% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp gặp vấn đề với khám thái dương hàm khi nhai.
• Khoảng 40% bệnh nhân phải thay đổi chế độ ăn khi gặp khó khăn trong việc nhai.
• Khoảng 30% bệnh nhân được hỏi cảm thấy đau khi ăn.
• Khoảng 36% bệnh nhân phải sử dụng thuốc giảm đau cho các vấn đề liên quan đến khớp thái dương hàm.

3. Khô miệng

Các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, hội chứng Sjogren là những nguyên nhân phổ biến gây ra các vấn đề tại tuyến nước bọt.

Các bất thường tại tuyến nước bọt gây khô miệng, cuối cùng dẫn đến các vấn đề khác như sâu răng, điều này diễn ra ở 30-50% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.

Ngoài ra một số thuốc trong điều trị viêm khớp dạng thấp cũng có thể gây khô miệng do tác dụng phụ, một số thuốc như:

• Kháng viêm không steroid (NSAIDs)
• Kháng histamin
• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc chống loạn thần
• Thuốc lợi tiểu
• Thuốc giảm đau

4. Cần cấy ghép nha khoa để điều trị nếu bạn mắc viêm khớp dạng thấp?

Điều kiện để trồng răng mới yêu cầu phải có sự phát triển mới của xương. Tuy nhiên ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp hoặc đang dùng thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp thì quá trình tân tạo xương thường không có hoặc chậm lại. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ thất bại trong cấy ghép nha khoa ở nhóm người này cao hơn so với nhóm người không mắc bệnh. Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp hoặc Sjogren không có nghĩa là không được cấy ghép nha khoa nhưng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ nha khoa.

5. Bạn có thể nhổ răng khi mắc viêm khớp dạng thấp không?

Đôi khi cần nhổ răng để giải quyết vấn đề răng miệng. Tuy nhiên trên bệnh nhân viêm khớp dạng thấp có thể gặp thêm những biến chứng khác. Tuỳ theo vấn đề mắc phải để cân nhắc sự ưu tiên, vì vậy nên cần gặp bác sĩ nha khoa để đánh giá và đưa ra quyết định cho việc điều trị tiếp theo.

6. Thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp có gây đau răng không?

Một số thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp gây ra các vấn đề sức khoẻ răng miệng của bạn, trong đó có nhóm thuốc DMARDS (thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm) có tác dụng ức chế hệ thống miễn dịch của bạn, thường được sử dụng để giảm triệu chứng của viêm khớp dạng thấp, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và giảm mật độ xương. Kết quả của quá trình này có thể làm bạn gây đau răng, nhất là khi bạn đang kèm theo vấn đề khác về sức khoẻ răng miệng.

Tài liệu tham khảo

1. Rheumatoid arthritis – an update for general dental practitioners- S.de Souza, R.K Bansal and J. Galloway.
2. Predictive factors of work disability in rheumatoid arthritis: a systematic literature review- de Croon E M, Sluiter J K, Nijssen T F, Dijkmans B A, Lankhorst G J, Frings-Dresen M H .