Ths.Bs  Lê Thị Thu Trang khoa Nội Tiêu Hóa

I. ĐẠI CƯƠNG

   - Sinh thiết niêm mạc ống tiêu hóa qua nội soi là một phương pháp giúp lấy bệnh phẩm tổn thương để làm mô bệnh học định danh giải phẫu bệnh.

   - Sinh thiết nên thực hiện lúc kết thúc cuộc nội soi.

   - Niêm mạc có vẻ bình thường vẫn được chỉ định sinh thiết rộng rãi.

   - Thường sinh thiết 5 mẫu là đủ. Yếu tố quan trọng hơn là phẩm chất và kích thước của từng mẫu (nên lấy tại và cạnh tổn thương).

II. CÁC LOẠI SINH THIẾT

1. Sinh thiết kẹp: Loại thường sử dụng nhất.

2. Sinh thiết bằng thòng lọng: Dùng để cát bỏ polyp có cuống hay không cuống.

3. Sinh thiết nguyên mảng

4. Sinh thiết nóng.

5. Sinh thiết cắn.

III. CHỈ ĐỊNH

      Mọi tổn thương bệnh lý phát hiện được trên nội soi.

IV. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

   -  Người bệnh mắc các bệnh lý rối loạn đông cầm máu hoặc có nguy cơ rối loạn đông cầm máu: thiếu hụt các yếu tố đông máu bẩm sinh (hemophilia) hoặc mắc phải (xơ gan, dùng các thuốc chống đông), giảm tiểu cầu (tự miễn, do thuốc hoặc xơ gan) hoặc người bệnh có sử dụng thuốc chống ngưng tập tiểu cầu.

   -  Nếu người bệnh được làm xét nghiệm, chống chỉ định sinh thiết khi Tiểu cầu < 50 G/l, tỷ lệ prothrombin < 50%, thiếu hụt yếu tố đông máu < 50%.

   - Đang dung thuốc kháng viêm không steroid.

   - U mạc máu.

   - Dãn tĩnh mạch.

   - Loét đang xuất huyết.

   - Đáy ổ loét.

V. CÁC BƯỚC SINH THIẾT

  1. Trước khi sinh thiết:

   - Cần kiểm tra xem kìm còn dùng được không.

   - Cầm sát chỗ vào kênh sinh thiết, đưa kìm vào từng chút một

   - Không để đầu ống soi quá gập khi đưa kìm qua.

  2. Trong khi sinh thiết:

   - Chọn vị trí sinh thiết ở ngay vị trí đi ra của kìm

   - Nên ấn nhẹ để lấy mẫu to, đóng vào từ từ  và rút ra nhanh.

   - Đôi khi cần phải hút xẹp bớt hơi, sinh thiết sẽ dễ hơn.

   - Số lượng mẫu lấy:

   + Tại tổn thương; 4-6 mẫu

   + Cạnh tổn thương: 1-2 mẫu.

  3. Sau khi sinh thiết:

   - Đánh giá: mẫu tốt phải đảm bảo 3 yếu tố sau:

    + Kích thước (2-3mm).

    + Vị trí.

    + Phải là mô sống thay vì chất nhầy, máu cục hay mô hoại tử.

   - Đánh số:

    + Người soi phải nhớ vị trí của từng mẫu.

    + Người phụ phải đánh số các mẫu theo vị trí của nó.

VI. BIẾN CHỨNG

   - Xuất huyết thường nhẹ và tự giới hạn.

   - Thủng khi sinh thiết ở đại tràng, đặc biệt ở đại tràng phải khi có bệnh lý đặc biệt như túi thừa hay viêm đại tràng nặng.

   - Nhiễm khuẩn huyết thường chỉ thoáng qua.

   - Tụ máu trong thành.