Bs Đinh Trường Giang - Khoa ICU

I. ĐẠI CƯƠNG

1. Khái niệm: Huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới và tắc động mạch phổi được coi là hai biểu hiện cấp tính có chung một quá trình bệnh lý, gọi là thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch.

2. Tình hình thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch sâu ở bệnh nhân hồi sức tích cực chống độc.

Tắc động mạch phổi cấp và/hoặc huyết khối tĩnh mạch sâu (TĐMP/HKTMS) là một biến chứng nặng của bệnh nhân điều trị ở các chuyên khoa khác nhau. Nguy cơ này đặc biệt tăng cao khi bệnh nhân phải nằm điều trị tại đơn vị hồi sức tích cực. Biến chứng TĐMP/HKTMS làm tăng nguy cơ tử vong, tàn phế và chi phí điều trị của bệnh nhân lên cao hơn. Tỷ lệ HKTMS khoa Hồi sức tích cực (HSTC) từ 28-32% [1], [3], tỷ lệ này cao hơn nhóm bệnh nhân chấn thương 60% [3], và đặc biệt cao ở bệnh nhân đột quị 70% [4], [5], [6].

Ở Việt Nam, tác giả Huỳnh Văn Ân và cs làm khảo sát HKTMS trên 54 bệnh nhân nhập viện điều trị tại khoa Hồi sức tích cực vì một bệnh lý nội khoa cấp tính, bằng siêu âm Doppler tĩnh mạch 2 chi dưới, kết quả có 46% bệnh nhân có HKTMS sau 1 tuần nằm viện và thêm 17% bệnh nhân còn lại sau tuần thứ hai [1]. Tuy nhiên chẩn đoán TĐMP/HKTMS ở khoa HSTC rất khó khăn do triệu chứng bị nhiễu bởi các lí do khác như thở máy, an thần, hôn mê..., có tới 95% các trường hợp HKTMS khoa HSTC không biểu hiện triệu chứng lâm sàng [8]. Vì thế dự phòng HKTMS/TĐMP luôn cần được lưu ý trong thực hành lâm sàng tại khoa HSTC. Một số nghiên cứu nhỏ trong nước cho thấy tỷ lệ sử dụng các biện pháp dự phòng thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch các bệnh nhân Việt Nam là chưa cao, chưa đúng dù bệnh nhân có mức nguy cơ cao [9], [10], [11]. Trên thế giới, dự phòng thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch ở các bệnh nhân hồi sức tích cực được xem là một trong những biện pháp điều trị thường quy, và nhiều hướng dẫn đã được thống nhất và đăng tải như Hội bác sĩ lồng ngực Mỹ (ACCP), Hội tim mạch châu Âu (ESC)...và Hội tim mạch Việt Nam cho ra khuyến cáo riêng vào tháng 10 năm 2016 [1], [12].

Xem tiếp tại đây