Bs Lê Thị Hậu -
Run được định nghĩa là những chuyển động có dao động nhịp nhàng, không tự chủ, có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể; là dạng rối loạn vận động xảy ra phổ biến nhất. Run là kết quả do rối loạn chức năng hạch nền, tiểu não hoặc rối loạn dẫn truyền giữa thân não và các tổ chức hệ thống khá, và được phân loại dựa trên hoàn cảnh xuất hiện triệu chứng run.
Run khi vận động xuất hiện khi giữ ở tư thế nhất định (ví dụ: dang tay) hoặc khi vận động có chủ đích (ví dụ: viết, cầm thìa) và biến mất khi bộ phận đó nghỉ ngơi, thư giãn. Run khi nghỉ ngơi xuất hiện khi phần cơ thể bị ảnh hưởng bước vào trạng thái nghỉ ngơi (ví dụ khi hai tay được đặt trên đùi hoặc buông thỏng. Run khi nghỉ ngơi sẽ ngừng khi bạn hoạt động, tuy nhiên có thể xuất hiện khi duy trì trạng thái cố định lâu. Câu hỏi chính mà các bác sĩ lâm sàng phải đối mặt là phân biệt giữa bệnh Parkinson và run vô căn. Mặc dù run khi nghỉ gần như là triệu chứng của hội chứng Parkinson hay bệnh Parkinson, nhưng run khi nghỉ vẫn có thể đồng thời tồn tại với run vô căn.
Run vô căn là dạng rối loạn vận động phổi biến nhất, với tỷ lệ khoảng 0,9% ở độ tuổi trên 65. Run vô căn thường ổn định hoặc tiến triển rất chậm, do đó bệnh nhân thường không tìm đến sự chăm sóc y tế trong nhiều năm đầu. Tuy nhiên, tình trạng này có xu hướng tiến triển dần theo tuổi tác và có thể dẫn đến khuyết tật đáng kể. Có thể có tiền sử gia đình về run tương tự ở những người thân cận huyết thống, vì run vô căn có yếu tố gia đình hoặc di truyền. Run vô căn thường ảnh hưởng chủ yếu đến cánh tay và bàn tay, nhưng cũng có thể liên quan đến đầu hoặc giọng nói, có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc kết hợp. Người mắc chứng run vô căn khó khăn khi thực hiện động tác như viết, cầm dụng cụ ăn uống hoặc đồ uống. Chữ viết run rẩy có thể được kiểm tra tại phòng khám và được sử dụng để ghi nhận kết đối với liệu pháp điều trị. Khi đầu và cổ bị ảnh hưởng, cơn run có thể dẫn đến lắc theo chiều ngang ("Không-Không") hoặc theo chiều dọc ("Có-Có").
