Bs CK2 Nguyễn Thị Kiều Trinh - 

1. Yếu tố Rh là gì

2. Làm thế nào để thai nhi nhận được yếu tố Rh?

Yếu tố Rh được di truyền, có nghĩa là nó được truyền từ cha mẹ sang con cái thông qua gen . Thai nhi có thể thừa hưởng yếu tố Rh từ bố hoặc mẹ. Hầu hết mọi người đều có Rh dương tính, có nghĩa là họ đã thừa hưởng yếu tố Rh từ mẹ hoặc cha của họ. Nếu một bào thai không thừa hưởng yếu tố Rh từ mẹ hoặc cha, thì đứa trẻ đó là Rh âm tính. Khi một phụ nữ có Rh âm tính và thai nhi của cô ấy là Rh dương tính, nó được gọi là bất tương hợp Rh.

3.Tại sao không tương thích Rh là một vấn đề?

Khi máu của một thai nhi Rh dương tính vào máu của một phụ nữ Rh âm tính, cơ thể của cô ấy sẽ nhận ra rằng máu Rh dương tính không phải của cô ấy. Cơ thể cô ấy sẽ cố gắng tiêu diệt nó bằng cách tạo ra kháng thể chống Rh . Các kháng thể này có thể đi qua nhau thai và tấn công các tế bào máu của thai nhi. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí tử vong cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh.

4. Làm thế nào để các kháng thể Rh phát triển?

Trong thời kỳ mang thai, người phụ nữ và thai nhi thường không cùng huyết thống. Nhưng đôi khi một lượng nhỏ máu từ bào thai có thể trộn với máu của người phụ nữ. Điều này có thể xảy ra trong quá trình chuyển dạ và sinh nở. Nó cũng có thể xảy ra với:

• Chọc ối hoặc lấy mẫu nhung mao màng đệm (CVS).
• Chảy máu khi mang thai.
• Ngoại xoay thai trong ngôi mông.
• Chấn thương vùng bụng khi mang thai.

5. Khi nào thì kháng thể Rh gây ra vấn đề?

Các vấn đề sức khỏe thường không xảy ra trong lần mang thai đầu tiên của phụ nữ Rh âm với thai nhi Rh dương. Điều này là do cơ thể của cô ấy không có cơ hội để phát triển nhiều kháng thể. Nhưng nếu không được điều trị trong lần mang thai đầu tiên và người phụ nữ sau đó mang thai lại với thai nhi Rh dương tính, cô ấy có thể tạo ra nhiều kháng thể hơn. Nhiều kháng thể trong máu mẹ khiến thai nhi gặp rủi ro trong lần mang thai sau.

6. Kháng thể Rh có thể phát triển khi thai chưa đủ tháng không?

Có, một phụ nữ âm tính với Rh cũng có thể tạo ra kháng thể sau khi:

• Sẩy thai
• Thai ngoài tử cung
• Nạo phá thai

Nếu một phụ nữ âm tính với Rh mang thai sau một trong những sự kiện này và không được điều trị, thai nhi trong tương lai có thể có nguy cơ gặp vấn đề nếu thai nhi mang Rh dương tính.

7. Kháng thể Rh ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?

Khi mang thai, kháng thể Rh được tạo ra trong cơ thể phụ nữ có thể đi qua nhau thai và tấn công yếu tố Rh trên các tế bào máu của thai nhi. Điều này có thể gây ra một loại thiếu máu nghiêm trọng ở thai nhi, trong đó các tế bào hồng cầu bị phá hủy nhanh hơn cơ thể có thể thay thế chúng.

Các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các bộ phận của cơ thể. Nếu không có đủ hồng cầu, thai nhi sẽ không nhận đủ oxy. Trong một số trường hợp, thai nhi hoặc trẻ sơ sinh có thể chết vì thiếu máu. Rh không tương thích cũng có thể gây vàng da ở trẻ sơ sinh.

8. Phòng ngừa đối với thai kỳ có Rh âm?

Có thể ngăn ngừa được các vấn đề khi mang thai do không tương thích Rh. Mục tiêu của điều trị là ngăn chặn một phụ nữ Rh âm tính tạo ra kháng thể Rh ngay từ đầu. Điều này được thực hiện bằng cách tìm hiểu xem bạn có Rh âm tính sớm trong thai kỳ (hoặc trước khi mang thai) và nếu cần, cho bạn một loại thuốc để ngăn ngừa hình thành kháng thể.

9. Làm cách nào để biết tôi có Rh âm tính hay không?

Một xét nghiệm máu đơn giản có thể xác định nhóm máu và tình trạng Rh của bạn. Bạn có thể lấy mẫu máu trong lần khám sức khỏe tiền sản đầu tiên . 

10.Kiểm tra kháng thể là gì?

Kiểm tra kháng thể là một xét nghiệm máu khác có thể cho biết liệu một phụ nữ có Rh âm tính đã tạo ra kháng thể với máu Rh dương tính hay chưa. Thử nghiệm này cũng có thể cho biết có bao nhiêu kháng thể đã được tạo ra ( còn gọi là Test Coombs)

11. Khi nào tôi cần làm xét nghiệm tìm kháng thể?

Nếu bạn là Rh âm tính và có khả năng thai nhi của bạn là Rh dương tính, bác sĩ của bạn hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sản khoa khác có thể yêu cầu xét nghiệm này trong tam cá nguyệt đầu tiên của bạn . Bạn có thể làm xét nghiệm này một lần nữa khi thai được 28 tuần. Trong một số trường hợp, bạn có thể được kiểm tra thường xuyên hơn.

12. Globulin miễn dịch Rh là gì?

Globulin miễn dịch Rh (RhIg) là một loại thuốc ngăn cơ thể tạo ra kháng thể nếu cơ thể chưa tạo ra chúng. Điều này có thể ngăn ngừa tình trạng thiếu máu trầm trọng của thai nhi trong lần mang thai sau này. RhIg được tiêm dưới dạng tiêm . Nếu bạn đang ở trong tình huống này, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sản khoa khác về việc bạn có cần RhIg hay không và khi nào bạn có thể được dùng thuốc này. Sẽ không hữu ích nếu cơ thể bạn đã tạo ra kháng thể Rh.

13. Khi nào tôi cần dùng RhIg?

RhIg được đưa ra trong các trường hợp sau:

• Ở tuần thứ 28 của thai kỳ —Một số ít phụ nữ Rh âm có thể tiếp xúc với các tế bào máu Rh dương từ bào thai trong vài tháng cuối của thai kỳ và có thể tạo ra kháng thể chống lại các tế bào này. RhIg được cung cấp ở tuần thứ 28 của thai kỳ sẽ phá hủy các tế bào Rh dương này trong cơ thể người phụ nữ. Điều này ngăn cản việc tạo ra các kháng thể Rh dương.
• Trong vòng 72 giờ sau khi sinh một em bé Rh dương - Cơ hội lớn nhất để máu của thai nhi Rh dương sẽ đi vào máu của một phụ nữ Rh âm tính trong khi sinh. RhIg ngăn một phụ nữ có Rh âm tính tạo ra các kháng thể có thể ảnh hưởng đến việc mang thai trong tương lai. Phương pháp điều trị chỉ tốt cho thai kỳ được tiêm. Mỗi lần mang thai và sinh em bé có Rh dương tính cần phải tiêm nhắc lại một liều RhIg.
• Các trường hợp dự phòng khác:

+ Sau khi chọc dò ối, CVS, lấy mẫu máu thai nhi hoặc phẫu thuật thai nhi

+ Nếu bạn bị chảy máu khi mang thai

+ Nếu bạn bị chấn thương vùng bụng khi mang thai

+ Nếu cố gắng xoay thai bằng tay từ ngôi mông

14. Điều gì xảy ra nếu kháng thể phát triển?

Điều trị RhIg không giúp ích gì nếu một phụ nữ Rh âm tính đã tạo kháng thể. Trong trường hợp này, tình trạng sức khỏe của thai nhi sẽ được kiểm tra trong suốt thai kỳ, thường là các cuộc siêu âm . Siêu âm Doppler mạch máu có thể phát hiện tình trạng thiếu máu của thai nhi và có hướng can thiệp kịp thời.

15. Nếu khám cho thấy thai nhi bị thiếu máu nặng thì sao?

Nếu khám siêu âm cho thấy thai nhi bị thiếu máu nặng thì có thể phải sinh sớm (trước 37 tuần thai). Một lựa chọn khác có thể là truyền máu qua dây rốn khi thai nhi vẫn còn trong tử cung của người phụ nữ .

16. Nếu thai nhi bị thiếu máu nhẹ thì sao?

Nếu thiếu máu nhẹ, việc sinh nở có thể diễn ra vào thời điểm bình thường. Sau khi sinh, em bé có thể cần được truyền máu để thay thế các tế bào máu.

Nguồn:https://www.acog.org/Patients/FAQs/The-Rh-Factor-How-It-Can-Affect-Your-Pregnancy?