BS. Phạm Tấn Trà – 

I. GIỚI THIỆU:

Thuật ngữ ‘polyp ác tính’ là để chỉ bất kỳ polyp nào của đại tràng hoặc trực tràng có các tế bào ác tính vượt qua lớp cơ niêm mạc. Nội soi đại tràng sàng lọc đã tăng lên và do đó, ngày càng phát hiện ra nhiều polyp ác tính hơn. Đồng thời, nhiều thiết bị và kỹ thuật nội soi mới tiên tiến được đưa vào sử dụng, đã mở ra những con đường mới để loại bỏ polyp ít xâm lấn nhưng lại làm phức tạp quá trình ra quyết định của các bác sĩ.

1. Dịch tễ:

Ung thư đại trực tràng phổ biến hàng thứ tư và nguyên nhân gây chết thứ ba trong cả nam và nữ giới trong các loại ung thư tại Hoa Kỳ.

Theo các thống kê gần đây, polyp ác tính chiếm khoảng 12% trong tổng số các polyp đại trực tràng. Tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng ngày càng tăng trùng với việc phổ biến sử dụng nội soi đại tràng sàng lọc. Theo dõi từ 2000-2011, tại đa trung tâm, chỉ ra rằng nội soi tầm soát tăng gấp 3 lần trong thập kỉ vừa qua. Bên cạnh việc phát hiện ra nhiều polyp ác tính, thì bệnh nhân được sàng lọc cũng phải đối diện với khả năng cắt bỏ bằng phẫu thuật nhiều hơn. Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ phẫu thuật cắt polyp lành tính và ung thư đại trực tràng đã tăng gần gấp đôi từ năm 2000 -> 2014.

2. Yếu tố nguy cơ:

Nguy cơ phát triển polyp ác tính cũng tương tự như adenomas tiến triển và ung thư đại trực tràng.

Tuổi có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ phát triển u tuyến và ung thư. Tỷ lệ phát triển u tuyến tăng đặc biệt sau 50 tuổi và chính điều này đã đưa ra các hướng dẫn sàng lọc ở độ tuổi này. Nhưng nên nhận thức ung thư đại trực tràng ngày càng tăng nhóm dưới 50 tuổi và tỷ lệ mắc u tuyến nhóm 40-49 tuổi và 50 trở nên là như nhau.

Giới tính, chủng tộc: Người da đen có nguy cơ phát triển u tuyến triển triển cao hơn người da trắng. Phụ nữ thì nguy cơ lại thấp hơn nam giới, bất kể chủng tộc.

Hình 1: Phân loại Haggitt với polyp có cuống

Xem tiếp tại đây