CN Lê Thị Thảo - 

Thyroglobulin (Tg) được tạo ra trong tuyến giáp (tuyến giáp là một tuyến nằm ở cổ, giúp giải phóng hormone nhằm kiểm soát sự trao đổi chất của cơ thể )và là thành phần chính trong khoang ống của nang tuyến giáp. Thyroglobulin đồng vận với men peroxidase đặc hiệu tuyến giáp (TPO), Tg có chức năng chủ yếu trong iodine hóa L‑tyrosine và trong tạo thành nội tiết tố tuyến giáp T4 và T3.Cả Tg và TPO có tính tự kháng nguyên tiềm tàng.

Khi trong cơ thể có xuất hiện tình trạng tự miễn dịch, nó sẽ phá vỡ sản xuất thyroglobulin và tạo ra kháng thể anti thyroglobulin. Tình trạng tự miễn dịch xảy ra khi hệ thống miễn dịch tạo ra những kháng thể tấn công các tế bào khỏe mạnh của chính cơ thể. Do đó nồng độ tự kháng thể kháng Tg (Tg-autoantibodies) trong huyết thanh tăng cao ở người bị viêm tuyến giáp là do cơ thể tự miễn dịch. Nồng độ kháng thể kháng Tg cùng với kháng thể kháng TPO cao là hiện diện ở hầu hết các bệnh nhân viêm tuyến giáp thâm nhiễm lympho bào mạn tính (bệnh Hashimoto).

Xét nghiệm kháng thể kháng Tg rất hữu ích cho việc theo dõi và chẩn đoán phân biệt bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto. Bao gồm các trường hợp nghi ngờ bệnh viêm tuyến giáp do tự miễn không rõ nguyên nhân với kết quả kháng thể kháng TPO âm tính, và để phân biệt bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto với bướu hạt độc tuyến giáp hoặc các dạng khác của viêm tuyến giáp.

Kháng thể kháng Tg cũng được báo cáo là một dấu ấn chẩn đoán thay thế hữu ích để phân biệt ung thư tuyến giáp khi Tg huyết thanh âm tính và để loại trừ sự gây nhiễu bởi các tự kháng thể kháng Tg khi sử dụng test Tg đo nồng độ Tg huyết thanh.

Xét nghiệm kháng thể antithyroglobulin được chỉ định khi:

Xét nghiệm kháng thể anti thyroglobulin thường được chỉ định cùng với xét nghiệm thyroglobulin, đối với những trường hợp có xuất hiện triệu chứng rối loạn tuyến giáp ví dụ như:

• Mệt mỏi
• Tăng cân không rõ nguyên nhân
• Da khô
• Táo bón

Ngoài ra, xét nghiệm anti thyroglobulin được chỉ định trong một số trường hợp như:

• Trước phẫu thuật và định kỳ sau phẫu thuật hoặc điều trị I-131 nhằm đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát hay di căn của khối u ung thư tuyến giáp thể biệt hóa
• Bướu cổ phát triển
• Tuyến giáp bị to
• Có nghi ngờ có bị rối loạn tự miễn.

Nguyên lý xét nghiệm kháng thể kháng Tg :

Nguyên lý cạnh tranh. Tổng thời gian xét nghiệm: 18 phút.

• Thời kỳ ủ đầu tiên: 6 µL mẫu thử được ủ với Tg đánh dấu biotin và kháng thể của mẫu gắn kết với kháng nguyên.
• Thời kỳ ủ thứ hai: Sau khi thêm kháng thể kháng Tg đánh dấu phức hợp rutheniuma) và các vi hạt phủ streptavidin, phức hợp miễn dịch tạo thành trở nên gắn kết với pha rắn thông qua sự tương tác giữa biotin và streptavidin.
• Hỗn hợp phản ứng được chuyển tới buồng đo, ở đó các vi hạt đối từ được bắt giữ trên bề mặt của điện cực. Những thành phần không gắn kết sẽ bị thải ra ngoài buồng đo bởi dung dịch ProCell II M. Cho điện áp vào điện cực sẽ tạo nên sự phát quang hóa học được đo bằng bộ khuếch đại quang tử.
• Các kết quả được xác định thông qua một đường chuẩn xét nghiệm trên máy được tạo nên bởi xét nghiệm 2‑điểm chuẩn và thông tin đường chuẩn chính qua mã vạch trên hộp thuốc thử hoặc mã vạch điện tử.

Điều kiện khi lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm kháng thể kháng Tg

• Huyết thanh được lấy bằng cách sử dụng các ống chuẩn lấy mẫu hoặc các ống chứa gel tách.
• Huyết tương chống đông bằng K2 và K3‑EDTA. Không sử dụng huyết tương chống đông bằng Li‑heparin hoặc natri citrate.
• Ly tâm các mẫu có kết tủa trước khi thực hiện xét nghiệm.
• Không sử dụng các mẫu bị bất hoạt bởi nhiệt.
• Không sử dụng mẫu thử và mẫu chứng được ổn định bằng azide.
• Đảm bảo nhiệt độ của các mẫu bệnh phẩm, mẫu chuẩn và mẫu chứng ở 20‑25 °C trước khi tiến hành đo.
• Do có khả năng xảy ra các hiệu ứng bay hơi, các mẫu bệnh phẩm, mẫu chuẩn và mẫu chứng trên các thiết bị phân tích phải được đo trong vòng 2 giờ.

Diễn giải và báo cáo kết quả

• Trị số bình thường: < 115 IU/mL
• Anti-Tg máu tăng trong: Một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến giáp Hasimoto, ung thư giáp, Basedow.
• Anti-Tg máu giảm trong: Sự giảm nồng độ Anti-Tg cũng có giá trị theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị của những bệnh trên

Những yếu tố có thể gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm không?

Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng khi:

• Huyết thanh vàng: Bilirubin < 1129 µmol/L hoặc < 66 mg/dL .
• Tán huyết: Hemoglobin < 1.05 mmol/L hoặc <1.69 g/dl.
• Huyết thanh đục: Triglyceride < 2000 mg/dl.
• Biotin < 60 ng/ml. Trường hợp người bệnh sử dụng Biotin với liều > 5 mg/ngày cần lấy máu xét nghiệm ít nhất 8h sau khi sử dụng Biotin lần cuối.
• RF <300 IU/mL
• Nồng độ Tg > 2000 ng/mL có thể dẫn tới sự tăng giả Anti-Tg, trường hợp này kết quả Anti-Tg không nên ghi nhận.

Tài liệu tham khảo

1. Các xét nghiệm thường quy áp dụng trong thực hành lâm sàng, PGS.TS. Nguyễn Đạt Anh, DS CKII Nguyễn Thị Hương, NXB Y học, 2013
2. Quyết định 320/QĐ-BYT, 2014 về việc ban hành tài liệu “Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chuyên ngành Hóa sinh”
3. Tài liệu hướng dẫn sử dụng hóa chất Anti-Tg của hãng Roche
4. https://www.vinmec.com/vi/ung-buou-xa-tri/thong-tin-suc-khoe/xet-nghiem-khang-anti-thyroglobulin-chi-dinh-trong-truong-hop-nao/?link_type=related_posts
5. https://www.healthline.com/health/antithyroglobulin-antibody
6. https://www.myupchar.com/en/test/anti-thyroglobulin-antibody-anti-tg