Bs Đặng Ngọc Thành -

Tai biến mạch máu não (đột quỵ) là các thiếu sót chức năng của não xẩy ra đột ngột do một mạch máu bị vỡ hoặc tắc, bao gồm động mạch, mao mạch và hiếm hơn là tĩnh mạch mà không do chấn thương. Các nghiên cứu đã cho thấy có 80% tai biến mạch máu não là do nghẽn mạch máu não và 20% là xuất huyết não. Cùng với sự tiến bộ trong chẩn đoán thì các phương pháp điều trị mới đã mang lại hiệu quả cao, cứu sống được nhiều bệnh nhân, tránh được những di chứng nặng nề của bệnh.

Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Nam, đột quỵ não là một trong những bệnh được đưa vào quy trình “báo động đỏ” của bệnh viện. Nhân viên của các khoa Cấp cứu, Chẩn đoán hình ảnh, Nội tim mạch thường xuyên được tập huấn những kiến thức về bệnh, thái độ xử trí trước một bệnh nhân có biểu hiện nghi ngờ đột quỵ và phối hợp nhịp nhàng, khẩn trương để tăng cơ hội cứu sống bệnh nhân.

Khi một bệnh nhân có biểu hiện đột quỵ (méo miệng, yếu liệt tay chân, nói khó) mà thời gian từ lúc khởi bệnh đến khi được đưa vào bệnh viện dưới 6 giờ thì tại khoa Cấp cứu sẽ khởi động quy trình “báo động đỏ” nội viện. Đối với những bệnh nhân đến trước 3 giờ thì sẽ được tiếp nhận và làm một số thủ tục cần thiết, bác sỹ khoa Cấp cứu thông báo sơ bộ tình hình bệnh nhân cho bác sỹ khoa nội Tim mạch và mời hội chẩn, song song với đó là tiến hành lấy 2 đường truyền bằng kim lớn, xét nghiệm huyết học và sinh hóa máu. Thời gian cho những thủ thuật này không quá 10 phút. Nếu bệnh nhân không có dấu hiệu suy hô hấp, tuần hoàn thì được chuyển qua chụp cắt lớp vi tính (CLVT) sọ não không tiêm thuốc cản quang (ở Bệnh viện đa khoa tỉnh rất thuận lợi là phòng chụp CLVT 16 dãy ở sát bên cạnh khoa Cấp cứu nên không mất thời gian vận chuyển bệnh nhân lâu). Khi kết quả chụp CLVT loại trừ xuất huyết não và không có chống chỉ định thì bệnh nhân sẽ được tiêu sợi huyết ngay bằng Alteplase đường tĩnh mạch. Trong suốt quá trình tiêu sợi huyết, bệnh nhân được theo dõi sát tại khoa Cấp cứu và đánh giá sự cải thiện của các triệu chứng so với ban đầu.

Đối với những bệnh nhân đến muộn hơn (trên 3 giờ nhưng dưới 6 giờ) thì quy trình tiếp nhận và hội chẩn vẫn như trên. Khi kết quả chụp CLVT không thuốc loại trừ xuất huyết não thì bệnh nhân sẽ được chụp CLVT động mạch não có tiêm thuốc cản quang, xác định vị trí tắc, sau đó bệnh nhân sẽ được chuyển đến phòng can thiệp để lấy huyết khối bằng dụng cụ.

Thời gian vàng để tiêu sợi huyết bằng đường tĩnh mạch là dưới 3 giờ và lấy huyết khối bằng dụng cụ là dưới 6 giờ. Vì vậy, ở cộng đồng khi phát hiện người có biểu hiện đột ngột: méo miệng, nói khó, yếu liệt tay chân không đi lại được thì không nên xoa bóp, chích lể, chờ đợi hoặc dùng các biện pháp dân gian khác làm mất thời gian vàng mà hãy nhanh chóng đưa bệnh nhân đến tại khoa Cấp cứu bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Nam, chúng tôi sẽ ưu tiên tiếp nhận trước và bằng mọi biện pháp để điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Với hệ thống trang thiết bị hiện đại: máy chụp CLVT 16 lát cắt, 64 lát cắt, máy DSA… và đội ngũ bác sỹ, nhân viên y tế được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm, thái độ làm việc khẩn trương và trách nhiệm cao, thời gian qua nhiều bệnh nhân nhồi máu não đến sớm đã được cứu sống rất ngoạn mục nhờ áp dụng quy trình “báo động đỏ” nội viện, tránh được những di chứng nặng nề cho bệnh nhân.

Dưới đây là một bệnh nhân bị nhồi máu não được tiêu sợi huyết thành công tại khoa Cấp cứu:

Bệnh nhân lúc mới vào bị liệt nửa người bên phải

Và sau 10 phút tiêu sợi huyết đã dơ được tay chân bên phải lên

Sau 60 phút tiêu sợi huyết, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn