Bs Nguyễn Thị Kiều Trinh - 

Tổng quan

Thời kỳ mãn kinh là thời điểm đánh dấu sự kết thúc chu kỳ kinh nguyệt của một người phụ nữ . Nó được chẩn đoán sau khi đã trải qua 12 tháng không có kinh nguyệt. Thời kỳ mãn kinh có thể xảy ra ở độ tuổi 40 hoặc 50 .

Mãn kinh là một quá trình sinh học tự nhiên. Nhưng các triệu chứng thể chất, chẳng hạn như bốc hỏa và các triệu chứng cảm xúc của thời kỳ mãn kinh có thể làm gián đoạn giấc ngủ của các phụ nữ, làm giảm năng lượng hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe. Có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, từ điều chỉnh lối sống đến liệu pháp hormone.

Triệu chứng

Trong những tháng hoặc nhiều năm trước thời kỳ mãn kinh (tiền mãn kinh), bạn có thể gặp những dấu hiệu và triệu chứng sau:

• Kinh nguyệt không đều
• Khô âm đạo
• Nóng bừng
• Ớn lạnh
• Đổ mồ hôi đêm
• Rối loạn về giấc ngủ
• Thay đổi tâm trạng
• Tăng cân và chuyển hóa chậm
• Tóc mỏng và da khô
• Mất sự đầy đặn của ngực

Các dấu hiệu và triệu chứng, bao gồm cả những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt có thể khác nhau giữa các phụ nữ. Một số phụ nữ gặp các triệu chứng bất thường trước khi kết thúc.

Điều mong đợi ở các phụ nữ tiền mãn kinh là không bị các rối loạn như trên.Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt sẽ ngưng một tháng và quay trở lại, hoặc bỏ qua vài tháng và sau đó bắt đầu lại chu kỳ hàng tháng trong vài tháng. Các khoảng thời gian cũng có xu hướng xảy ra theo chu kỳ ngắn hơn. Mặc dù kinh nguyệt không đều, những phụ nữ này vẫn có thể mang thai.Do đó, cần cân nhắc thử thai khi kinh nguyệt không đều.

Chẩn đoán

Các dấu hiệu và triệu chứng của thời kỳ mãn kinh thường đủ để cho hầu hết phụ nữ biết rằng họ đã bắt đầu quá trình chuyển đổi thời kỳ mãn kinh.

Các xét nghiệm thường không cần thiết để chẩn đoán thời kỳ mãn kinh. Trong một số trường hợp, có thể xét nghiệm máu để kiểm tra mức độ:

• Hormone kích thích nang trứng (FSH) và estrogen (estradiol), vì nồng độ FSH tăng lên và nồng độ estradiol giảm khi mãn kinh xảy ra
• Hormone kích thích tuyến giáp (TSH), do tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp) có thể gây ra các triệu chứng tương tự như thời kỳ mãn kinh

Các xét nghiệm sàng lọc sức khỏe được khuyến nghị ở tuổi quanh mãn kinh bao gồm nội soi, chụp nhũ ảnh và các xét nghiệm Cholesterol. Bác sĩ cũng có thể đề nghị các xét nghiệm và kiểm tra khác như xét nghiệm tuyến giáp nếu bệnh sử có các dấu hiệu gợi ý, khám vú và vùng chậu.

Với các phụ nữ bị chảy máu âm đạo sau khi mãn kinh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám và tư vấn.

Quản lý khi mãn kinh

Thời kỳ mãn kinh không cần điều trị y tế. Thay vào đó, các phương pháp điều trị tập trung vào việc làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của bạn, đồng thời ngăn ngừa hoặc kiểm soát các tình trạng mãn tính có thể xảy ra khi lão hóa. Phương pháp điều trị có thể bao gồm:

Liệu pháp hormone. Liệu pháp estrogen là lựa chọn điều trị hiệu quả nhất để làm giảm các cơn bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh. Tùy thuộc vào tiền sử cá nhân và gia đình, có thể dùng estrogen với liều lượng thấp nhất và khung thời gian ngắn nhất cần thiết để giúp giảm triệu chứng rối loạn tiền mãn kinh. Nếu vẫn còn tử cung, các phụ nữ sẽ được chỉ định thêm progestin ngoài estrogen. Estrogen cũng giúp ngăn ngừa mất xương. Sử dụng lâu dài liệu pháp hormone có thể có một số rủi ro về tim mạch và ung thư vú, nhưng việc bắt đầu dùng hormone vào khoảng thời gian mãn kinh đã cho thấy lợi ích đối với một số phụ nữ. Cần tham vấn với các Bác sĩ về những lợi ích và rủi ro của liệu pháp hormone và xem đó có phải lựa chọn an toàn hay không.

Estrogen âm đạo. Để giảm khô âm đạo, estrogen có thể được đưa trực tiếp vào âm đạo bằng cách sử dụng kem, viên nén hoặc vòng âm đạo. Phương pháp điều trị này chỉ giải phóng một lượng nhỏ estrogen, được hấp thụ bởi các mô âm đạo. Nó có thể giúp giảm khô âm đạo, khó chịu khi giao hợp và một số triệu chứng tiết niệu.

Thuốc chống trầm cảm liều thấp. Một số thuốc chống trầm cảm liên quan đến nhóm thuốc được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) có thể làm giảm các cơn bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh. Thuốc chống trầm cảm liều thấp để kiểm soát các cơn bốc hỏa có thể hữu ích cho những phụ nữ không thể dùng estrogen vì lý do sức khỏe hoặc cho những phụ nữ cần thuốc chống trầm cảm do rối loạn tâm trạng.

Gabapentin (Gralise, Horizant, Neurotin). Gabapentin được phê duyệt để điều trị co giật, nhưng nó cũng đã được chứng minh là giúp giảm các cơn bốc hỏa. Thuốc này rất hữu ích ở những phụ nữ không thể sử dụng liệu pháp estrogen và ở những người bị bốc hỏa vào ban đêm.

Clonidine (Catapres, Kapvay). Clonidine, một loại thuốc viên hoặc miếng dán thường được sử dụng để điều trị huyết áp cao, có thể giúp giảm bớt các cơn bốc hỏa.

Thuốc ngăn ngừa hoặc điều trị loãng xương. Tùy thuộc vào nhu cầu cá nhân, các bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc để ngăn ngừa hoặc điều trị chứng loãng xương. Một số loại thuốc có sẵn giúp giảm mất xương và nguy cơ gãy xương. Bác sĩ có thể kê đơn bổ sung vitamin D để giúp xương chắc khỏe.

Trước khi quyết định bất kỳ hình thức điều trị nào, các phụ nữ có triệu chứng rối loạn quanh mãn kinh cần được tham vấn với bác sĩ về các lựa chọn cũng như những rủi ro và lợi ích liên quan đến từng phương pháp. Cần khám theo lịch hẹn và có thể lựa chọn phương pháp khác.

Nguồn: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/symptoms-causes/syc-20353397