Bs Đinh Thị Vi - 

Tổng quan

Sự phổ biến của các cuộc xung đột vũ trang, các cuộc tấn công khủng bố và tai nạn công nghiệp đòi hỏi bác sĩ lâm sàng phải hiểu về các chấn thương do nổ trong cả bối cảnh dân sự và quân sự. Chấn thương do nổ là một dạng chấn thương phức tạp, do giải phóng năng lượng nổ. Bài đánh giá này tập trung vào các cơ chế và phân loại chấn thương do nổ và trình bày kiến ​​thức cần thiết để chẩn đoán và quản lý ban đầu.

Định nghĩa và cơ chế chấn thương do nổ

Chấn thương do nổ là chấn thương vật lý do sóng áp suất nhanh và các mảnh vỡ liên quan do vụ nổ tạo ra. Sóng nổ nén không khí trong không gian mở và kín, gây tổn thương nội tạng và chấn thương do va chạm bởi đạn và mảnh vỡ. Mức độ nghiêm trọng và loại chấn thương phụ thuộc vào khoảng cách đến vụ nổ, áp suất của vụ nổ và sự hiện diện của các yếu tố khác như mảnh vỡ và nhiệt.

Chất nổ bậc cao, chẳng hạn như thuốc nổ, tạo ra sóng nổ áp suất cao siêu thanh. Thuốc nổ bậc thấp, chẳng hạn như bom xăng, không có sóng nổ áp suất cao và tạo ra vụ nổ hạ thanh được gọi là gió nổ, chủ yếu gây ra thương tích do đạn đạo và nhiệt.

Mối quan hệ áp suất-thời gian của vụ nổ

Trong hình, trục dọc hiển thị áp suất, được đo bằng pound trên inch vuông. Trục ngang hiển thị thời gian, được đo bằng mili giây. Một vụ nổ gây ra sự gia tăng đột ngột của áp suất khí quyển xung quanh.

Áp suất tăng có thể vượt quá áp suất khí quyển nhiều lần cho đến khi đạt đến điểm cực đại, được gọi là áp suất cực đại. Đây là điểm tăng áp suất mạnh nhất và là thời điểm phá hủy lớn nhất do sóng nổ gây ra.

Khi sóng nổ lan ra bên ngoài, áp suất phía sau nó giảm nhanh chóng, tạo ra pha áp suất âm với hiệu ứng giống như chân không, hút không khí và mảnh vỡ vào bên trong, có khả năng gây thêm thương tích cho nạn nhân bị kẹt trong khu vực nổ.

Xem tiếp tại đây