Bs CK2 Trần Quốc Chiến - 

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Ý tưởng triển khai hệ thống miễn dịch như một công cụ để điều trị bệnh ung thư bắt nguồn từ thế kỷ 19. Wilhelm Busch và Friedrich Fehleisen là những người đầu tiên mô tả mối liên hệ dịch tễ học giữa tình trạng miễn dịch và ung thư. Họ nhận thấy sự thoái lui tự phát của các khối u sau sự phát triển của bệnh viêm quầng, một bệnh nhiễm trùng da bề mặt thường gặp nhất do Streptococcus pyogenes gây ra. Sau này, William Coley, thường được gọi là 'Cha đẻ của liệu pháp miễn dịch ung thư', đã chứng minh hồi cứu rằng bệnh viêm quầng có liên quan đến kết quả tốt hơn ở những bệnh nhân mắc sarcoma. Với hy vọng xác thực tiến cứu bằng chứng dịch tễ học của mình, Coley đã điều trị cho bệnh nhân ung thư bằng các chiết xuất từ S. pyogenes và Serratia marcescens bất hoạt nhiệt để tăng cường khả năng miễn dịch. Chiết xuất này, được gọi là 'độc tố của Coley', sở hữu các đặc tính kích thích miễn dịch mạnh mẽ và đạt được phản ứng thuận lợi trong các bệnh ung thư khác nhau. Tuy nhiên, sự thiếu chặt chẽ về mặt khoa học và khả năng tái tạo, cùng với việc phát hiện ra các phương pháp trị liệu bằng xạ trị và hóa trị, đã ngăn cản việc điều trị bằng 'độc tố của Coley' để trở thành phương pháp thực hành tiêu chuẩn [1], [6].

Khái niệm về liệu pháp miễn dịch ung thư tái xuất hiện vào thế kỷ XX và có những bước tiến đáng kể với sự ra đời của công nghệ mới. Năm 1909, Paul Ehrlich đưa ra giả thuyết rằng cơ thể con người liên tục tạo ra các tế bào ung thư và các tế bào ung thư này bị hệ thống miễn dịch tiêu diệt. Lewis Thomas và Ngài Frank Macfarlane Burnet đã trình bày giả thuyết 'giám sát miễn dịch ung thư' một cách độc lập, phát biểu rằng các kháng nguyên mới liên quan đến khối u được hệ thống miễn dịch nhận biết và nhắm mục tiêu để ngăn ngừa quá trình gây ung thư theo cách tương tự như thải ghép. Các phản ứng miễn dịch được tạo ra sau khi chuyển giao khối u được nuôi ở chuột và các báo cáo lâm sàng về sự thoái triển tự phát của khối u hắc tố ác tính ở những bệnh nhân mắc bệnh tự miễn đồng thời đã cung cấp thêm bằng chứng ủng hộ giả thuyết này, mặc dù cơ chế thống nhất là khó nắm bắt. Sự ra đời của các mô hình chuột bị loại đã cung cấp công nghệ cần thiết để chứng minh thực nghiệm về mối liên hệ giữa tình trạng suy giảm miễn dịch và bệnh ung thư. Những tiến bộ thêm nữa về phân tử và sinh hóa đã dẫn đến việc nhận diện các đáp ứng miễn dịch đặc hiệu với khối u. Điều này cung cấp bằng chứng rõ ràng rằng hệ thống miễn dịch, đặc biệt là tế bào T, có khả năng gây chiến với mô ung thư.

Xem tiếp tại đây