Bs Huỳnh Thị Hoanh – 

Giới thiệu

Ung thư và nhiễm trùng có mối quan hệ phức tạp. Một số bệnh nhiễm trùng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh ung thư. Ngược lại, bệnh nhân ung thư bị suy giảm miễn dịch dễ bị nhiễm một số bệnh nhiễm trùng hơn. Các bệnh nhiễm trùng thường thấy ở bệnh nhân ung thư đang thay đổi theo các phương thức điều trị ngày càng tiến bộ. Hiểu được mối liên hệ giữa ung thư và nhiễm trùng là cần thiết khi đánh giá các khuyến nghị điều trị hiện tại của các hiệp hội khác nhau. Nhiễm một số loại vi khuẩn và vi rút làm tăng nguy cơ mắc vài loại ung thư đặc hiệu. Ví dụ, virus viêm gan B, C, HPV, Helicobacter pylori lần lượt liên quan đến ung thư gan, cổ tử cung và dạ dày. Năm 2008, gần 16% các trường hợp mắc mới ung thư có nhiễm trùng trước đó. Các biện pháp y tế công cộng bao gồm vắc xin và kháng sinh có một tác động to lớn đến gánh nặng ung thư toàn cầu do nhiễm trùng. Có nhiều lý do khiến bệnh nhân ung thư có nguy cơ dễ nhiễm trùng hơn, chủ yếu do chính bệnh ác tính và do điều trị.

Các khối u ác tính đặc tăng nguy cơ nhiễm trùng thông qua tạo lỗ dò hoặc tắc nghẽn cơ học. Ở điều kiện bình thường, bề mặt niêm mạc đóng vai trò như một hàng rào giải phẫu ngăn chặn sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, các khối u đặc có khả năng gây bệnh thông qua các lỗ rò phế quản-màng phổi, khí quản-thực quản, bàng quang-âm đạo hoặc trực tràng-âm đạo. Những khối u này cũng có thể gây tắc nghẽn. Ví dụ, khối u phát triển cản trở đường thở, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh viêm phổi sau tắc nghẽn. Viêm phổi sau tắc nghẽn có thể chồng lấn với viêm phổi mắc phải cộng đồng, gây khó khăn phân biệt trên lâm sàng tại thời điểm nhập viện. Sự tắc nghẽn do khối u ở đường mật, đường tiểu và đường ruột cũng tăng nguy cơ nhiễm trùng ở bệnh nhân ung thư. Mặc dù, phẫu thuật giúp cải thiện tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân ung thư nhưng đồng thời cũng là yếu tố gây nhiễm trùng. Những thủ thuật y tế kết hợp với việc sử dụng ngày càng nhiều các dụng cụ y tế ở bệnh nhân nội trú cũng trực tiếp làm tăng nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện của bệnh nhân. Liệu pháp hóa trị và xạ trị cũng là yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng do gây tổn thương bề mặt niêm mạc, giúp vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây viêm sau đó.

Xem tiếp tại đây