Ths Võ Thị Kim Cẩm - Khoa Nội TM

I. CHẨN ĐOÁN RỐI LOẠN LIPID MÁU

Rối loạn lipid máu là tình trạng tăng cholesterol, triglycerid (TG) huyết tương hoặc cả hai, hoặc giảm nồng độ lipoprotein trọng lượng phân tử cao (HDL-C), tăng nồng độ lipoprotein trọng lượng phân tử thấp (LDL-C).

* ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ TIM MẠCH

Cần xác định bệnh lý động mạch vành (BMV), các yếu tố nguy cơ (YTNC) tương đương BMV: đái tháo đường, bệnh động mạch ngoại biên, phình động mạch chủ bụng, bệnh động mạch cảnh có triệu chứng.

Ngoài ra còn lưu ý các YTNC sau:

1. Hút thuốc lá
2. Tăng huyết áp
3. Nồng độ HDL-C thấp (<1,03mmol/L)
4. Gia đình có người mắc BMV sớm (Nam < 55 tuổi, Nữ < 65 tuổi)

Sau khi xác định được các YTNC tim mạch nói trên, tiếp tục ước tính nguy cơ 10 năm của BMV.

 BẢNG 1: ĐÁNH GIÁ CÁC MỨC ĐỘ RỐI LOẠN LIPID MÁU THEO NCEP- ATP III (2001)

II. PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU

1. Với bệnh nhân tăng cholesterol máu loại LDL-C cao.

- Điều chỉnh chế độ ăn, sinh hoạt tăng cường vận động, ăn giảm béo, hạn chế ăn các loại phủ tạng động vật, thay thế mỡ động vật bằng dầu thực vật, ăn nhiều thực phẩm có chất xơ, khuyến khích ăn cá nước ngọt.

- Dùng thuốc: có thể dùng một trong những Statin sau

• Simvastatin (Zocor, Simvahexal, Vida,…) 10mg/ngày
• Atorvastatin (Lipitor, Aztor,Atorvast,…)  10mg/ngày
• Fluvastatin  (Lescol)  20 mg/ngày
• Pravastatin (Pravachol)  1omg/ngày
• Rusovastatin (Crestor) 5- 10 mg/ngày

 BẢNG 2: ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU THEO NỒNG ĐỘ LDL-C

2. Với bệnh nhân tăng cholesterol máu loại phối hợp tăng LDL-C và triglicerid.

BẢNG 3 :THÁI ĐỘ XỬ TRÍ TĂNG TRIGLICERID

- Điều chỉnh chế ăn và sinh hoạt như đã trình bày ở trên

- Dùng thuốc :

+ Nếu cần giảm nhanh Triglycerid để tránh biến chứng, bắt đầu bằng fibrate :

• Fenofibrate (Lipanthyl) 300 mg/ngày, sau ăn tối
• Gemfibrozil (Lopid) 300mg/ngày, sau ăn tối

+ Khi TG giảm xuống dưới 5,62 mmol/L thì cho  bệnh nhân dùng Statin với liều như trên

♣ Nếu sau 4-6 tuần dùng Statin hoặc fibrate mà không đạt LDL-C hoặc TG mục tiêu thì có thể tăng gấp đôi liều Statin hoặc fibrate và xét nghiệm lại sau 4-6 tuần.