Bs Trần Lê Pháp - 

1. Tổng quan về nội soi bàng quang

Nội soi bàng quang là phương pháp quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi ung thư bàng quang, đặc biệt là ung thư bàng quang không xâm lấn cơ (NMIBC). Truyền thống, nội soi bàng quang bằng ánh sáng trắng (White-Light Cystoscopy - WLC) được xem là tiêu chuẩn vàng. Tuy nhiên, do khả năng phát hiện tổn thương hạn chế, phương pháp này có thể bỏ sót các tổn thương nhỏ hoặc dạng carcinoma in situ (CIS).

Nội soi bàng quang với ánh sáng xanh (Blue-Light Cystoscopy - BLC) là một phương pháp cải tiến, giúp tăng độ nhạy trong phát hiện ung thư bàng quang. Công nghệ này sử dụng chất cản quang như hexaminolevulinate (HAL) hoặc 5-aminolevulinic acid (5-ALA), giúp mô ung thư phát sáng đỏ khi được chiếu ánh sáng xanh, qua đó cải thiện khả năng phát hiện tổn thương.

2. Cơ chế hoạt động của nội soi bàng quang với ánh sáng xanh

Nội soi bàng quang ánh sáng xanh hoạt động dựa trên nguyên lý quang động học. Sau khi bệnh nhân được đặt một chất tiền quang động vào bàng quang (HAL hoặc 5-ALA), các tế bào ung thư sẽ hấp thụ chất này và chuyển hóa thành protoporphyrin IX (PPIX). Khi chiếu ánh sáng xanh với bước sóng 380-450 nm, PPIX sẽ phát huỳnh quang màu đỏ, giúp bác sĩ dễ dàng xác định vùng tổn thương.

3. Ưu điểm của nội soi bàng quang với ánh sáng xanh

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng BLC có nhiều ưu điểm so với WLC, bao gồm:

• Tăng độ nhạy và độ đặc hiệu: So với WLC, BLC giúp phát hiện thêm 20-30% tổn thương mà WLC có thể bỏ sót.
• Giảm tỷ lệ tái phát: Sử dụng BLC trong phẫu thuật cắt đốt nội soi u bàng quang qua niệu đạo (TURBT) giúp giảm nguy cơ tái phát ung thư từ 10-20%.
• Cải thiện khả năng phát hiện carcinoma in situ (CIS): Các tổn thương CIS thường khó phát hiện bằng WLC nhưng có thể được nhận diện rõ hơn khi sử dụng BLC.
• Giảm nguy cơ tiến triển bệnh: Việc phát hiện và loại bỏ triệt để tổn thương ngay từ đầu giúp giảm tỷ lệ tiến triển thành ung thư bàng quang xâm lấn cơ.

Dưới đây là hình ảnh so sánh giữa nội soi bàng quang bằng ánh sáng trắng (WLC) và ánh sáng xanh (BLC):

• Hình bên trái: Hình ảnh bàng quang sử dụng nội soi ánh sáng trắng, các tổn thương có thể khó quan sát.
• Hình bên phải: Hình ảnh bàng quang sử dụng nội soi ánh sáng xanh, giúp làm nổi bật tổn thương ung thư dưới dạng phát quang đỏ.

4. Ứng dụng lâm sàng

BLC được khuyến nghị sử dụng trong các tình huống sau:

• Chẩn đoán ban đầu NMIBC: Giúp phát hiện tổn thương sớm hơn và chính xác hơn.
• Hỗ trợ cắt bỏ khối u bàng quang: Cải thiện khả năng loại bỏ triệt để tế bào ung thư trong quá trình TURBT.
• Theo dõi tái phát ung thư bàng quang: Đặc biệt hữu ích trong việc giám sát bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao.

5. Hạn chế và thách thức

Mặc dù có nhiều lợi ích, nội soi bàng quang ánh sáng xanh vẫn có một số hạn chế như:

• Chi phí cao hơn so với nội soi bàng quang ánh sáng trắng, do yêu cầu sử dụng thuốc quang động và thiết bị chuyên biệt.
• Tăng tỷ lệ dương tính giả, có thể dẫn đến sinh thiết không cần thiết.
• Không phải cơ sở y tế nào cũng có trang bị BLC, làm hạn chế khả năng tiếp cận của bệnh nhân.

6. Kết luận

Nội soi bàng quang với ánh sáng xanh là một bước tiến quan trọng trong chẩn đoán và điều trị ung thư bàng quang. Việc áp dụng công nghệ này không chỉ giúp tăng cường phát hiện tổn thương mà còn góp phần cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân. Tuy còn tồn tại một số thách thức, nhưng với những lợi ích rõ ràng, BLC xứng đáng trở thành một công cụ tiêu chuẩn trong lâm sàng để nâng cao hiệu quả điều trị ung thư bàng quang.

Tài liệu tham khảo

1. Cahill, E. M., Chua, K., Doppalapudi, S. K., & Ghodoussipour, S. (2022). The use of blue-light cystoscopy in the detection and surveillance of nonmuscle invasive bladder cancer. Current Urology, 16(3), 121-126. https://doi.org/10.1097/CU9.0000000000000142
2. Das, S., Gu, L., Trustram Eve, C., Parrish, J., De Hoedt, A. M., McKee, C., Aronson, W., Freedland, S. J., & Williams, S. B. (2023). The impact of blue light cystoscopy use among nonmuscle invasive bladder cancer patients in an equal access setting: Implications on recurrence and time to recurrence. Clinical Genitourinary Cancer, 21(6), 711.e1-711.e6. https://doi.org/10.1016/j.clgc.2023.04.011
3. Mushtaq, R., Samad, S., Raza, A., Raiz, A., Naseem, H., & Mushtaq, N. (2025). Blue light cystoscopy- as an improvised diagnostic modality for bladder tumours. Journal of the Pakistan Medical Association, 75(1), 84-90. https://doi.org/10.47391/JPMA.20055
4. Russo, G. I., Sholklapper, T. N., Cocci, A., Broggi, G., Caltabiano, R., Smith, A. B., Lotan, Y., Morgia, G., Kamat, A. M., Witjes, J. A., Daneshmand, S., Desai, M. M., Gill, I. S., & Cacciamani, G. E. (2021). Performance of Narrow Band Imaging (NBI) and Photodynamic Diagnosis (PDD) Fluorescence Imaging Compared to White Light Cystoscopy (WLC) in Detecting Non-Muscle Invasive Bladder Cancer: A Systematic Review and Lesion-Level Diagnostic Meta-Analysis. Cancers, 13(4378), 1-15. https://doi.org/10.3390/cancers131743785.
5. Sari Motlagh R., et al. (2024). Surveillance of non‐muscle‐invasive bladder cancer with blue‐light cystoscopy: A systematic review and meta-analysis. BJU International.