Phòng TCKT - 

Thanh toán viện phí không dùng tiền mặt là yêu cầu cấp thiết được đặt ra với nhiều bệnh viện và Bộ Y tế đang chú trọng triển khai trên toàn quốc. Bởi việc thanh toán viện phí không dùng tiền mặt không chỉ giúp xóa bỏ các thủ tục hành chính mà còn hạn chế tối đa những rủi ro phát sinh khi dùng tiền mặt cho người bệnh, đồng thời bệnh viện dễ dàng quản lý thông tin bệnh nhân, số tiền viện phí.

Thuận lợi:

+ Thanh toán toán viện phí bằng tiền mặt ở bệnh viện khiến người dân mất đến 3-4 lượt xếp hàng, thời gian chờ đợi lâu, gây ra tâm lý ức chế, khó chịu, cáu gắt. Bệnh viện cũng phải bố trí số đông nhân lực chỉ làm công tác thu tiền và thanh toán viện phí.Quy trình khám bệnh, chữa bệnh và thu chi phí khám, chữa bệnh đang áp dụng hiện nay gồm 6 bước. Nếu chỉ tính riêng thời gian chờ đợi, xếp hàng để được nộp tiền chi phí xét nghiệm, tiền chi trả các hoạt động cận lâm sàng… khoảng 30 phút. Đó là thời gian trung bình. Còn những hôm đông bệnh nhân, thời gian kéo dài hơn.

+ Dịch vụ thanh toán điện tử hiện nay phổ biến trên thế giới và cả Việt Nam: Thanh toán điện tử là việc ứng dụng công nghệ thông tin để thực hiện chi trả các hoạt động giao dịch mua bán mà không dùng tiền mặt thông qua các hình thức như chuyển khoản, thẻ tín dụng, thẻ nội địa, ví điện tử, ứng dụng di động (mobile banking)… đã được chứng thực và được sự bảo đảm của các ngân hàng.Hiện nay, có khoảng 40 bệnh viện triển khai thanh toán điện tử không dùng tiền mặt, trong đó, Bệnh viện trường Đại học Y Dược TP HCM là một trong những đơn vị tiên phong.

+ Tại bệnh viện, bệnh nhân chỉ cần quét mã QR (Quick Response) trên phiếu viện phí bằng ứng dụng của các ngân hàng liên kết với bệnh viện.Ngay lập tức có kết quả phản hồi mà không cần phải xếp hàng đợi thanh toán viện phí hay đến bệnh viện khám bệnh phải mang theo tiền mặt. Đến nay có 15 ngân hàng liên kết hỗ trợ thanh toán viện phí bằng QR code tại bệnh viện và giúp người bệnh thanh toán chi phí khám chữa bệnh trực tiếp trên nền tảng thiết bị di động thông minh dễ dàng hơn, thậm chí có thể nhờ người thân thanh toán viện phí từ xa. Số bệnh nhân thanh toán viện phí không dùng tiền mặt chiếm 35% trên tổng số giao dịch thanh toán viện phí của bệnh viện.

+ Việt Nam hiện có hơn 70 ngân hàng cung cấp dịch vụ ứng dụng di động Mobile Banking và 31 ví điện tử của các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có thể tham gia cung cấp các giải pháp thanh toán chi phí khám, chữa bệnh không dùng tiền mặt. Gần 14.000 cơ sở y tế đều có sử dụng tài khoản ngân hàng. Có nhiều và đa dạng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt như: thẻ sử dụng POS, ATM hoặc cài thẻ vào điện thoại để thanh toán; dùng điện thoại sử dụng ứng dụng ngân hàng hoặc ví điện tử hoặc quét mã QR để thanh toán.

Khó khăn:

+ Tuy nhiên, phương thức thanh toán điện tử trong ngành Y tế còn nhiều hạn chế. Cụ thể, người dân đến khám chữa bệnh vẫn còn thói quen sử dụng tiền mặt. Mặt khác, theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có 50% dân số Việt Nam chưa có tài khoản ngân hàng hoặc thẻ thanh toán điện tử.

+ Các cơ sở y tế tại vùng sâu, vùng xa, miền núi chưa có giải pháp thanh toán viện phí qua thẻ. Nhiều bệnh viện cũng nhận thức chưa đầy đủ về lợi ích, ý nghĩa thanh toán không dùng tiền mặt nên tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt hiện còn thấp.

+ Bên cạnh đó, kết nối giữa phần mềm ngân hàng, các trung gian thanh toán với hệ thống thông tin bệnh viện còn gặp nhiều khó khăn; phí thanh toán các giao dịch không dùng tiền mặt còn cao và bệnh viện chưa có các cơ chế chi trả phí.

Để đảm bảo hiệu quả trong triển khai thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, bệnh viện và các cơ sở khám chữa bệnh phải đẩy mạnh công tác truyền thông về thanh toán viện phí không dùng tiền mặt tới bệnh nhân và người nhà bệnh nhân trên các phương tiện truyền thông tại bệnh viện, bố trí, sắp xếp bộ phận tiếp đón và hướng dẫn và hỗ trợ người dân thực hiện các bước thanh toán.Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước cần xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý, chỉ đạo các ngân hàng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phối hợp với các đơn vị và cơ sở y tế để bảo đảm hạ tầng thanh toán, trang thiết bị, phần mềm, dịch vụ thanh toán thông suốt, đa dạng các dịch vụ và phương thức thanh toán điện tử.