Truyền máu khối lượng lớn (TMKLL) là truyền lớn hơn hoặc bằng 3000ml máu và chế phẩm máu trong vòng 24 giờ cho cùng một người bệnh. Đây là một phương pháp điều trị hữu hiệu trong những trường hợp mất máu cấp hay các phẫu thuật kéo dài nhiều tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, máu lưu trữ thường hay thiếu hụt các yếu tố đông máu và chứa các chất hoá học trung gian và các enzyme (giải phóng ra trong quá trình bảo quản và lưu trữ máu) nên khi truyền cho người bệnh với số lượng nhiều chắc chắn sẽ gây ra những rối loạn đông cầm máu. Giảm số lượng tiểu cầu máu ngoại vi cũng là một trong những biến chứng thường gặp do truyền máu khối lượng lớn.

Giảm số lượng tiểu cầu máu ngoại vi sau truyền máu khối lượng lớn thường do máu lưu trữ không còn tiểu cầu, do hòa loãng máu hay do cơ chế tự miễn dịch.

Nghiên cứu trên 30 người bệnh (13 nam và 17 nữ) truyền máu khối lượng lớn tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Nam từ tháng 10/2010 đến tháng 09/2012, chúng tôi nhận thấy số lượng tiểu cầu giảm khác biệt (p < 0,01) ở cả hai thời điểm T1 (Ngay sau TMKLL) và T2 (24h sau TMKLL) so với thời điểm T0 trước truyền máu. Một nghiên cứu của Nguyễn Thị Huệ và Đỗ Trung Phấn năm 2008 cũng cho kết quả tương tự.

Điều trị giảm tiểu cầu máu ngoại vi do truyền máu khối lượng lớn chủ yếu sử dụng máu tươi toàn phần, chế phẩm này vừa bổ sung tiểu cầu và các yếu tố đông máu, vừa hạn chế được tình trạng giảm tiểu cầu do hòa loãng máu; do đó, hạn chế các rối loạn đông chảy máu nói chung và các tai biến của nó.

ThS. BS. Phạm Thế Vĩnh