Bs CKI Huỳnh Tấn Dũng - Khoa YHCT

Gần đây được nhiểu người bệnh đồn thổi dùng hạt móc mèo làm bài thuốc dân gian để chữa các bệnh như: ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư bàng quang …Nhưng có điều ít ai biết là hạt móc mèo gây ra ngộ độc và dễ dẫn đến tử vong .

Thông tin về cây Móc Mèo: Có thể làm thuốc nhưng không chữa ung bướu

Cây móc mèo có tên gọi khác như : cây vuốt hùm, móc diều, trần sa lực, điệp mắt mèo, Thạch liên tử …thuộc họ đậu (Fabaceae )

Bộ phận dùng: Hạt, lá, rễ

Thành phần hoá học: Hạt móc mèo chứa 23,92% dầu béo, 1,888 % nhựa đắng, 5,452 % đường, 4,521 % muối vô cơ, 3,412% chất albumin hoà tan, 18,2% chất không hoà tan, 37,795 % tinh bột, 5% muối. Dầu có màu vàng nhạt, mùi khó chịu, vị đắng hơi the, tính mát.

Cây và quả móc mèo

Hình hạt móc mèo

Hiện nay có 2 loài có tên khoa học đang được chú ý là: Caesalpinia Minax Hance, Caesalpinia Nhatrangense. 2 loài này đều là cây leo thân gỗ. Loài Caesalpinia Nhatrangense đang được liệt kê vào sách đỏ Việt nam. Ở Việt Nam loài Caesalpinia Nhatrangense chỉ mới gặp trên địa bàn 2 huyện Ninh Hoà và Diên Khánh thuộc tỉnh Khánh Hoà. Còn loài Caesalpinia Minax Hance được người dân dùng rễ để sắc và hạt ngâm rượu uống chữa nhức mỏi tay chân, mất ngủ, có nơi dùng rễ hoặc hạt ngâm rượu trị đau răng. (Theo tài liệu của Tiến sĩ dược học Nguyễn Thướng)

Theo sách ″Nam dược thần hiệu″ ghi: lấy một hạt móc mèo đốt tồn tính, tán thành bột hoà vào nước uống chữa đau bụng quặn, cầm máu, ức chế viêm gan .

Theo tài liệu nước ngoài: năm 2001, nhóm nghiên cứu của Ren – Wang Jiang (Hồng Kông) đã chiết xuất từ hạt móc mèo chất Furanoditerpenoid lactones và xác định chất có tính kháng vi rút. Chưa có nghiên cứu nào về móc mèo có hạt trị ung bướu .

Trên thực tế, muốn biết hạt móc mèo thuộc loài nào thì chúng ta cần phải xác định cho được bộ phận sinh sản của cây như hoa, lá, hạ , rễ.

Trong khi đó, một kết quả nghiên cứu mới đây của Trường đại học Dược Hà Nội bước đầu cho thấy trong hạt móc mèo có chứa chất Sapronin. Chất này gây tan máu mạnh khiến người sau khi ăn phải cảm thấy mệt, buồn nôn, vàng da, vàng mắt dẫn đến suy gan, suy thận nặng, tán huyết và xuất huyết, có thể dẫn đến tử vong. Điều đáng lo ngại hơn đến nay chưa có kháng độc đặc hiệu với Sapronin, việc điều trị mới chỉ dừng lại ở mức độ hạn chế tiến triển, chờ sự phục hồi bằng khả năng tự thải độc của cơ thể.

Vì vậy, qua thông tin của người dân lấy hạt móc mèo chữa bệnh ung thư , đây là một thông tin hoàn toàn mới lạ. Cho nên chúng ta khuyến cáo cho người dân biết cây móc mèo rất độc khi dùng thuốc phải thận trọng, đồng thời cũng không nên tuyên truyền phổ biến rộng rãi trong dân gian để làm bài thuốc gia truyền chữa bệnh ung thư một khi chưa biết rõ tác dụng của nó. Từ đó, người bệnh không nên đặt niềm tin vào hạt móc mèo theo kiểu “phước chủ, may thuốc” hoặc “không uống thì đằng nào cũng chết”... bởi lẽ với y học hiện đại, một số loại bệnh ung thư nếu phát hiện sớm, can thiệp đúng cách, khoa học… thì có thể chữa được. Việc dùng hạt móc mèo trị bệnh ung thư chẳng những không có cơ sở khoa học, mà còn có thể khiến sức khỏe người bệnh thêm nguy kịch hơn.

Qua các thông tin trên về hạt móc mèo chữa bệnh ung thư, tôi xin đề nghị mọi người cần lưu ý không nên tin quá mức vào sự đồn đại của người dân.