Các biến chứng liên quan đến kỹ thuật lấy nhân đệm điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Bs Đoàn Kim Nhựt - 

Giới thiệu

Phẫu thuật lấy nhân đệm trong điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là phương pháp can thiệp phổ biến nhằm giải phóng chèn ép thần kinh, giảm đau và cải thiện chức năng vận động. Các kỹ thuật phẫu thuật bao gồm: phẫu thuật mở truyền thống (Open Discectomy – OD), vi phẫu (Microdiscectomy – MD), vi phẫu nội soi (Microendoscopic Discectomy – MED) và nội soi hoàn toàn (Full-Endoscopic Discectomy – FED).

Các phương pháp xâm lấn tối thiểu như MED và FED mang lại nhiều lợi ích như giảm đau sau mổ, ít chảy máu, thời gian hồi phục ngắn hơn, nhưng vẫn còn tranh cãi về mức độ an toàn và tỷ lệ biến chứng so với phương pháp mở. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá và so sánh tỷ lệ biến chứng giữa các kỹ thuật trên.

Phương pháp nghiên cứu

Tác giả tìm kiếm các nghiên cứu liên quan trong cơ sở dữ liệu Medline. Tiêu chí chọn lọc bao gồm các nghiên cứu báo cáo biến chứng trong phẫu thuật điều trị thoát vị đĩa đệm thắt lưng bằng OD, MD, MED và FED. Dữ liệu được trích xuất và phân tích theo các nhóm biến chứng chính:

• Tổn thương màng cứng (Dural tear)
• Tổn thương rễ thần kinh (Nerve root injury)
• Biến chứng thần kinh (Neurological complications)
• Biến chứng vết mổ (Wound complications)
• Tái phát thoát vị đĩa đệm (Recurrent disc herniation)
• Tỷ lệ phẫu thuật lại (Reoperation rate)
• Các biến chứng khác

Kết quả

Tổng cộng 35 nghiên cứu với 7.354 bệnh nhân được đưa vào phân tích. Trong đó:

• 227 bệnh nhân thực hiện OD (3 nghiên cứu)
• 3.540 bệnh nhân thực hiện MD (16 nghiên cứu)
• 1.526 bệnh nhân thực hiện MED (13 nghiên cứu)
• 2.061 bệnh nhân thực hiện FED (14 nghiên cứu)

Tỷ lệ biến chứng của từng phương pháp được tổng hợp như sau:

• Tổn thương màng cứng: OD (3,1%), MD (5,3%), MED (1,7%), FED (1,1%)
• Tổn thương rễ thần kinh: OD (0%), MD (0,6%), MED (0,7%), FED (0,5%)
• Biến chứng thần kinh: OD (0%), MD (1,2%), MED (0,9%), FED (0,9%)
• Biến chứng vết mổ: OD (3,5%), MD (1,8%), MED (1,2%), FED (2%)
• Tái phát thoát vị đĩa đệm: OD (6,6%), MD (6,5%), MED (5,5%), FED (6,7%)
• Phẫu thuật lại: OD (6,6%), MD (6,5%), MED (5,5%), FED (6,7%)
• Các biến chứng khác: OD (0%), MD (0,3%), MED (0,3%), FED (0,3%)

Thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ biến chứng có sự khác biệt giữa các kỹ thuật phẫu thuật. Cụ thể:

• Phẫu thuật mở (OD) có tỷ lệ biến chứng vết mổ cao nhất (3,5%) nhưng không ghi nhận tổn thương thần kinh trong các nghiên cứu được đưa vào phân tích.
• Vi phẫu (MD) có tỷ lệ rách màng cứng cao nhất (5,3%) nhưng tỷ lệ tổn thương rễ thần kinh và biến chứng thần kinh thấp hơn so với các kỹ thuật nội soi.
• Vi phẫu nội soi (MED) có tỷ lệ biến chứng thấp hơn so với MD và OD ở hầu hết các nhóm biến chứng.
• Nội soi hoàn toàn (FED) có tỷ lệ tổn thương màng cứng thấp nhất (1,1%) và tỷ lệ tổn thương rễ thần kinh thấp nhất (0,5%). Tuy nhiên, tỷ lệ tái phát thoát vị đĩa đệm và phẫu thuật lại của phương pháp này tương đương với các phương pháp khác.

Nhìn chung, các phương pháp xâm lấn tối thiểu (MED và FED) có xu hướng giảm tỷ lệ biến chứng so với MD và OD, đặc biệt là đối với tổn thương màng cứng và biến chứng vết mổ. Tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm về tỷ lệ tái phát thoát vị đĩa đệm và phẫu thuật lại.

Kết luận

Nghiên cứu này cung cấp một tổng quan toàn diện về biến chứng của các phương pháp phẫu thuật điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Các kỹ thuật xâm lấn tối thiểu (MED, FED) mang lại nhiều lợi ích về hồi phục nhưng không hoàn toàn loại bỏ được các nguy cơ biến chứng.

Việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật nên được cá nhân hóa dựa trên tình trạng lâm sàng của bệnh nhân, kinh nghiệm của phẫu thuật viên và các yếu tố nguy cơ liên quan. Các nghiên cứu đối chứng ngẫu nhiên với quy mô lớn hơn vẫn cần thiết để xác định rõ hơn về ưu nhược điểm của từng phương pháp.

   Nguồn: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9547702/