Chiến lược đa mô thức nhằm chống lại sự giãn mạch ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết

Bs Nguyễn Hoàng Kim Ngân - 

Việc giới hạn tổn thương cơ quan liên quan đến sốc nhiễm trùng đòi hỏi phải điều trị kháng khuẩn thích hợp, kiểm soát nguồn bệnh đầy đủ và khôi phục sự ổn định tim mạch, khôi phục lưu lượng máu đến các cơ quan bị suy. Ổn định huyết động thường đạt được thông qua việc hồi sức dịch bù trừ và dùng các catecholamine sớm, cụ thể là norepinephrine là liệu pháp đầu tay. Tuy nhiên, một số bệnh nhân có tình trạng liệt mạch đặc biệt nghiêm trọng; trạng thái sức cản hệ thống thấp dẫn đến tụt huyết áp mặc dù cung lượng tim bình thường hoặc tăng. Bệnh nhân bị sốc nhiễm trùng có đáp ứng với adrenergic thì có kết cục tốt hơn, trong khi những bệnh nhân không đáp ứng với catecholamine liều cao có kết cục xấu. Trong tình huống này, đáp ứng với liều norepinephrine tiêu chuẩn có thể không khôi phục lại đủ lượng máu đến các cơ quan quan trọng và liều cao catecholamine thường được dùng để đảo ngược tình trạng sốc, với các mức độ thành công khác nhau.

Liều cao norepinephrine liên quan độc lập với việc tăng tỷ lệ tử vong ở đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU). Việc dùng các tác nhân hệ catecholaminergic để đảo ngược tình trạng sốc có liên quan đến các tác dụng phụ, bao gồm loạn nhịp tim nhanh và co mạch quá mức dẫn đến thiếu máu cục bộ mô. Tổn thương cơ quan trực tiếp cũng có thể xảy ra với nhiều tác động lên các con đường miễn dịch, chuyển hóa, sinh nhiệt và đông máu, và phần lớn điều này không được theo dõi lâm sàng hoặc nhận biết tại giường. Các tác dụng phụ này có thể góp phần kết cục xấu của bệnh nhân.

Để hạn chế khả năng xảy ra các tác dụng đã đề cập ở trên và tối đa hóa khả năng đạt được tình trạng huyết động nhằm khôi phục dòng máu đến các cơ quan quan trọng, một phương pháp thay thế cho việc dùng liều cao của một loại thuốc duy nhất đã được đề xuất cho những bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết, đó là sự kết hợp thuốc vận mạch (còn được gọi là "chiến lược điều trị đa mô thức"). Bài tổng quan này sẽ trình bày cách tiếp cận này. Bài viết thảo luận về một số loại thuốc đã được đưa ra để điều trị phối hợp. Các cơ chế hoạt động và các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và lâm sàng hỗ trợ cho sự phát triển của chiến lược đa mô thức này cũng được trình bày. Mặc dù rất quan tâm, nhưng chúng tôi không trình bày ở đây vai trò tiềm năng của thuốc chẹn beta-1 và thuốc chủ vận thụ thể alpha-2-adrenergic, mặc dù cả hai loại này đều có liên quan trong việc giảm liều thuốc vận mạch ở những bệnh nhân bị sốc nhiễm trùng trong các nghiên cứu lâm sàng. Tác dụng của những loại thuốc này đối với nhu cầu sử dụng thuốc làm vận mạch cần được xác nhận trong các nghiên cứu trong tương lai do mức độ không chắc chắn cao. Trong khi tác dụng của steroid đối với đáp ứng mạch máu đối với thuốc vận mạch cũng được mô tả ở nơi khác, nhưng chúng không được tóm tắt trong bài tổng quan này, mặc dù việc kết hợp điều trị giữa steroid và thuốc làm vận mạch được khuyến nghị trong hướng dẫn của SSC.

Xem tiếp tại đây