21 mẹo ghi nhớ lâm sàng hữu ích

Bs. CKII Trần Lâm - 

1. Nhiễm toan có khoảng trống anion tăng: dùng mẹo MUDPILErS (bùn đất):

Kiểm tra các chỉ số điện giải của bệnh nhân, có thể phát hiện nhiễm toan huyết tương có khoảng trống anion tăng ([Na +] - [Cl- + HCO3-] > 16); trong trường hợp này cần quan tâm đến một số chẩn đoán sau: nhiễm độc Methanol, tăng Ure máu, nhiễm toan ceton do tiểu đường (DKA), nhiễm độc Paraldehyd, nhiễm độc Isoniazid, nhiễm toan Lactic, nhiễm độc Ethylene glycol, tiêu cơ vân (rhabdomyolysis), nhiễm độc Salicylates, ...và nhiều loại khác.

2. Nhiễm toan có khoảng trống anion bình thường: dùng mẹo SHARDS (mảnh vỡ):

Trong trường hợp nhiễm toan huyết tương nhưng có khoảng trống anion bình thường ([Na +] - [Cl- + HCO3-] = 12 ± 4), các nguyên nhân sau có thể được nghĩ đến: sử dụng Spironolactone, cung cấp dinh dưỡng ngoài ruột (Hyperalimentation), sử dụng Acetazolamide, bệnh Addison, nhiễm toan ống thận (Renal tubular acidosis), tiêu chảy (Diarrhea), và truyền dung dịch muối quá tích cực (overzealous Saline infusion).

3. Não úng thủy áp lực bình thường: dùng mẹo WWW (ướt- lảo đảo- lập dị)

Nếu một bệnh nhân có biểu hiện tiểu không tự chủ (nghĩa là "ướt"- wet), thất điều / không ổn định (nghĩa là "lảo đảo"- wobbly), và / hoặc thay đổi trạng thái tâm thần (ví dụ, "lập dị"- wacky), nên xem xét khả năng bệnh nhân bị não úng thủy áp lực bình thường. Trong trường hợp như vậy, chụp CT não có thể là bước tiếp theo.

Xem tiếp tại đây