Ths Nguyễn Đình Tuấn - Trường CĐYT Quảng Nam

MỞ ĐẦU

Dịch truyền là danh từ chung dùng để chỉ các dạng dịch thể (dung dịch, nhũ dịch) có dung tích lớn, thường dùng đưa vào tĩnh mạch. Có nhiều loại nhưng 2 loại thông dụng là:

• Loại dùng bồi phụ thể tích dịch lưu hành khi bị mất máu, bỏng nặng, tụt huyết áp,…
• Loại cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân ốm nặng.

Trong thực hành lâm sàng hàng ngày hiện nay, chỉ định chuyền dịch tĩnh mạch ngày càng rộng rãi và như thế thầy thuốc cần phải ghi nhớ một số kiến thức cơ bản về các loại dịch truyền để có chỉ định tốt nhất hầu mang lại kết quả tốt nhất cho bệnh nhân. Vấn đề này không phải dễ dàng nhưng không phải là quá khó không thể thực hiện được. Sau đây là một số kiến thức cơ bản về dịch truyền tĩnh mạch:

I. CÁC DUNG DỊCH BÙ DỊCH

Khi lượng dịch thể lưu hành trong lòng mạch không đủ sẽ dẫn đến hậu quả tụt huyết áp và quá trình vận chuyển oxy đến mô bị ngưng trệ. Quyết định chọn loại dịch truyền nào phải căn cứ vào sự thay đổi huyết động. Có thể chọn dung dịch điện giải, dung dịch keo để giữ cân bằng áp suất thẩm thấu và áp lực keo cho máu.

Chú ý: các dung dịch chứa glucose đơn độc không được dùng với mục đích này vì glucose phân tán tự do trong các khu vực nước của cơ thể cả nội và ngoại bào, đi qua thành mạch dễ dàng nên không giữ được lâu trong lòng mạch.

Có hai loại hay dùng:

-  Dung dịch chứa muối khoáng (còn gọi là dung dịch tinh thể).
-  Dung dịch keo (tự nhiên và nhân tạo).